του Βασίλη Τούμπλη
Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε ένα κομβικό σταυροδρόμι: θα υπερασπιστεί τον θεσμό του ταξί, που αποτελεί εργαλείο κοινωνικής συνοχής και πηγή εισοδήματος για χιλιάδες οικογένειες, ή θα παραδώσει την αγορά σε πολυεθνικές τύπου Uber, που επιδιώκουν να μονοπωλήσουν τις μεταφορές με όρους αλγορίθμων και εκμετάλλευσης;
Οι Έλληνες ταξιτζήδες στην πρώτη γραμμή
Οι επαγγελματίες οδηγοί ταξί της χώρας σηκώνουν καθημερινά το βάρος μιας υπηρεσίας που λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες τον χρόνο.
- Έχουν επενδύσει δεκάδες χιλιάδες ευρώ σε άδειες, που αποτελούν περιουσιακό τους στοιχείο.
- Αντιμετωπίζουν υψηλή φορολογία, ασφάλιστρα, συντήρηση και καύσιμα.
- Στηρίζουν την τοπική οικονομία: τα χρήματα που εισπράττουν μένουν στην Ελλάδα, επιστρέφουν στην αγορά, στηρίζουν καταστήματα, εστίαση, οικογένειες.
- Παρέχουν κοινωνική υπηρεσία: μεταφέρουν ηλικιωμένους, άτομα με κινητικά προβλήματα, τουρίστες που έρχονται για πρώτη φορά στη χώρα.
Η απειλή των πολυεθνικών
Η Uber και οι όμοιες πλατφόρμες εμφανίζονται ως «καινοτομία», αλλά στην πραγματικότητα εφαρμόζουν ένα μοντέλο απορρύθμισης:
- Χρησιμοποιούν οδηγούς χωρίς επαγγελματική άδεια, παρακάμπτοντας το νομικό πλαίσιο.
- Εφαρμόζουν δυναμική τιμολόγηση που μεταβάλλεται ανάλογα με τη ζήτηση, με αποτέλεσμα σε ώρες αιχμής να εκτοξεύονται οι τιμές.
- Μεταφέρουν τα κέρδη εκτός Ελλάδας, αποδυναμώνοντας τα φορολογικά έσοδα της χώρας.
- Δημιουργούν εξάρτηση του πολίτη από μία εφαρμογή που λειτουργεί με τους δικούς της όρους, χωρίς διαφάνεια και δημόσιο έλεγχο.
Παραδείγματα από το εξωτερικό
Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που αντιμετωπίζει την επιθετική διείσδυση της Uber.
- Γαλλία: το 2015, η κυβέρνηση απαγόρευσε την υπηρεσία UberPop μετά από μαζικές κινητοποιήσεις των ταξιτζήδων στο Παρίσι. Η αστυνομία πραγματοποίησε εφόδους σε γραφεία της εταιρείας, ενώ οδηγοί της οδηγήθηκαν στη δικαιοσύνη για παράνομη μεταφορά επιβατών.
- Ισπανία: το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι οι οδηγοί Uber χρειάζονται ειδικές άδειες VTC. Το 2021, η κυβέρνηση έθεσε αυστηρούς περιορισμούς στον αριθμό των αδειών, μετά από έντονες διαμαρτυρίες του κλάδου.
- Γερμανία: τα δικαστήρια απαγόρευσαν στην Uber να λειτουργεί με οδηγούς χωρίς επαγγελματική άδεια, περιορίζοντας σημαντικά τη δραστηριότητά της σε πόλεις όπως το Βερολίνο.
- Ιταλία: το 2017, δικαστική απόφαση απαγόρευσε προσωρινά όλες τις υπηρεσίες της Uber στη χώρα, έπειτα από καταγγελίες ενώσεων ταξιτζήδων για αθέμιτο ανταγωνισμό.
Αυτά τα παραδείγματα δείχνουν ότι η αντίσταση στις πολυεθνικές δεν είναι ελληνική ιδιαιτερότητα, αλλά διεθνής τάση υπεράσπισης των τοπικών επαγγελματιών.
Γιατί τα ταξί ανήκουν στους Έλληνες
Τα ταξί είναι δημόσια ρυθμιζόμενη υπηρεσία με κοινωνική διάσταση. Δεν είναι απλώς εφαρμογή στο κινητό.
- Διαφάνεια στις τιμές: κάθε πολίτης γνωρίζει πόσο θα πληρώσει.
- Ισότητα στην πρόσβαση: ο ταξιτζής είναι υποχρεωμένος να πάρει τον επιβάτη από οποιοδήποτε σημείο, χωρίς διακρίσεις.
- Τοπική επένδυση: τα κέρδη μένουν εδώ, ενισχύοντας το ΑΕΠ, τα έσοδα του κράτους και την απασχόληση.
Συμπέρασμα
Η μάχη δεν είναι μόνο για τα ταξί. Είναι μάχη για το δικαίωμα των Ελλήνων επαγγελματιών να ζουν από τη δουλειά τους, για το δικαίωμα της κοινωνίας να έχει μεταφορές με σεβασμό και διαφάνεια. Οι πολυεθνικές έρχονται με κεφάλαια και αλγόριθμους, αλλά οι δρόμοι και οι άνθρωποι της Ελλάδας δεν είναι προς πώληση.
Τα ταξί ανήκουν στους Έλληνες ταξιτζήδες – όχι στις πολυεθνικές.